
Jak działają mechanizmy obronne
30 stycznia 2025
Gaslighting – czym jest i jak go rozpoznać.
12 marca 2025Czym jest fobia społeczna.

Fobia społeczna, znana również jako zaburzenie lęku społecznego to jedno z najczęstszych zaburzeń lękowych. Wpływa ona znacząco na jakość życia osób nią dotkniętych. Objawia się intensywnym lękiem przed sytuacjami społecznymi, w których jednostka może być oceniana przez innych. Osoby cierpiące na to zaburzenie często doświadczają silnego niepokoju, a nawet paniki w sytuacjach wymagających wystąpień publicznych, rozmów z nieznajomymi czy udziału w spotkaniach towarzyskich.
Lęk ten nie ogranicza się jedynie do chwilowego dyskomfortu – może prowadzić do chronicznego unikania interakcji społecznych. To z kolei skutkuje stopniową izolacją. W konsekwencji osoby z fobią społeczną często mają trudności w nawiązywaniu i utrzymywaniu relacji, zarówno osobistych, jak i zawodowych. Izolacja społeczna oraz brak umiejętności skutecznej komunikacji mogą przyczynić się do obniżenia samooceny, poczucia bezradności, a nawet rozwoju depresji.
Objawy fobii społecznej
Osoby cierpiące na fobię społeczną doświadczają silnego lęku w sytuacjach takich jak:
- publiczne wystąpienia,
- rozmowy z nieznajomymi,
- jedzenie w miejscach publicznych,
- bycie w centrum uwagi,
- uczestnictwo w spotkaniach towarzyskich.
Objawy fobii społecznej mogą obejmować:
- intensywne napięcie i niepokój,
- drżenie rąk,
- przyspieszone bicie serca,
- zaczerwienienie twarzy,
- pocenie się,
- trudności w mówieniu,
- poczucie skrępowania i unikanie kontaktu wzrokowego,
- nadmierne analizowanie własnych zachowań po spotkaniach społecznych.
W skrajnych przypadkach, osoby z fobią społeczną mogą całkowicie unikać interakcji społecznych. To z kolei prowadzi do izolacji, samotności i trudności w realizacji życiowych celów.
Przyczyny fobii społecznej
Przyczyny fobii społecznej są złożone i mogą wynikać zarówno z czynników biologicznych jak i psychologicznych. Wśród możliwych przyczyn wymienia się:
- czynniki genetyczne – badania wskazują, że skłonność do lęku społecznego może mieć podłoże dziedziczne.
- struktura i funkcjonowanie mózgu – nadmierna aktywność ciała migdałowatego, odpowiedzialnego za reakcje lękowe, może prowadzić do zwiększonej wrażliwości na ocenę społeczną.
- doświadczenia życiowe – negatywne doświadczenia, takie jak ośmieszanie, krytyka lub odrzucenie w dzieciństwie, mogą prowadzić do wykształcenia się lęku przed oceną społeczną.
- style wychowania – nadopiekuńczość rodziców lub nadmierne wymagania mogą przyczyniać się do rozwoju lęku społecznego.
Jak może pomóc psychoterapia?
Psychoterapia jest skuteczną metodą leczenia fobii społecznej, pomagającą osobom dotkniętym tym zaburzeniem przełamać lęki i odzyskać komfort w interakcjach społecznych. Wśród najczęściej stosowanych podejść terapeutycznych wyróżniamy:
terapia poznawczo-behawioralna (CBT) – uznawana za najbardziej efektywną formę terapii fobii społecznej. Pomaga w identyfikacji i zmianie negatywnych myśli oraz przekonań związanych z oceną społeczną. Pacjent uczy się nowych, bardziej adaptacyjnych sposobów radzenia sobie z lękiem. CBT często obejmuje również ekspozycję na sytuacje społeczne, co pozwala stopniowo zmniejszyć intensywność lęku.
terapia ekspozycyjna – polega na stopniowym wystawianiu się na sytuacje społeczne w bezpiecznych warunkach, co prowadzi do oswajania lęku i zmniejszenia reakcji lękowych. Stopniowe przełamywanie lęku pomaga pacjentowi zbudować pewność siebie i zwiększyć komfort w sytuacjach społecznych.
terapia psychodynamiczna – skupia się na głębszym zrozumieniu źródeł lęku społecznego, często związanych z wcześniejszymi doświadczeniami i relacjami z innymi ludźmi. Może być szczególnie pomocna dla osób, u których fobia społeczna ma swoje korzenie w trudnych relacjach rodzinnych lub traumatycznych wydarzeniach z przeszłości.
trening umiejętności społecznych – pomaga w nauce skutecznej komunikacji, asertywności oraz radzenia sobie w sytuacjach społecznych. Jest szczególnie przydatny dla osób, które z powodu fobii społecznej mają trudności z nawiązywaniem kontaktów i budowaniem relacji.
Korzyści z terapii:
Regularne uczestnictwo w psychoterapii może przynieść wiele korzyści, takich jak:
- redukcja poziomu lęku i napięcia,
- poprawa umiejętności społecznych,
- wzrost pewności siebie,
- lepsza jakość życia osobistego i zawodowego,
- zmniejszenie unikania sytuacji społecznych,
- budowanie pozytywnego obrazu siebie i swoich możliwości.
Fobia społeczna może znacząco utrudniać codzienne funkcjonowanie. Dlatego dzięki odpowiedniej terapii możliwe jest odzyskanie kontroli nad własnym życiem. W Laboratorium Psychoterapii STRUKTURA oferujemy profesjonalne wsparcie dla osób zmagających się z lękiem społecznym. Więc jeśli odczuwasz trudności w relacjach społecznych, nie wahaj się skontaktować. Razem możemy znaleźć rozwiązanie! Pamiętaj, że pierwszy krok ku zmianie zaczyna się od decyzji o sięgnięciu po pomoc.